ACTA FAC MED NAISS 2014;31(3):183-191 |
Originalan rad
UDC:616.24-002.5-074-08:577.1
DOI:10.2478/afmnai-2014-0023
AKUTNO-FAZNI SISTEMSKI INFLAMATORNI ODGOVOR KOD BOLESNIKA SA PLUĆNOM TUBERKULOZOM
Milan Radović1,2, Tatjana Pejčić1,2, Ivana Stanković1,2, Lidija Ristić1,2, Milan Rančić1,2, Zorica Ćirić1,2
1Klinika za plućne bolesti «Knez Selo», Klinički centar Niš, Srbija
2Univerzitet u Nišu, Medicinski
fakultet, Srbija
sAŽETAK
Osnovni problem kod obolelih od plućne tuberkuloze (PTB) predstavlja nemogućnost
imunog odgovora domaćina da ispolji baktericidnu funkciju, te je sterilizacija
lezija zavisna isključivo od sprovođenja specifične antimikrobne hemoterapije. U
cilju ispitivanja vrednosti rutinskih markera akutno-faznog sistemskog
inflamatornog odgovora kod obolelih od novootkrivene ekstenzivne PTB dizajnirana
je klinička studija na planiranih 80 bolesnika, od kojih je 40 bilo sa
novootkrivenom dijagnostikovanom PTB (eksperimentalna grupa), a 40 sa
posttuberkuloznim sekvelama bez komorbiditeta (kontrolna grupa). Ispitivane
grupe su bile homogene u odnosu na opšte demografske karakteristike bolesnika. U
eksperimentalnoj grupi obolelih 20.0% ispitanika je imalo inicijalnu bakterijsku
infekciju donjih disajnih puteva, a prosečne vrednosti ispitivanih markera
sistemske inflamacije su inicijalno na početku lečenja PTB bile signifikantno
povišene u odnosu na kontrolnu grupu, da bi na kraju lečenja vrednosti brzine
sedimentacije eritrocita u prvom satu (SE) i serumskog C-reaktivnog proteina
(CRP) statistički značajno opale do subkliničkih vrednosti (SE-p<0,001;
CRP-p<0,001;), a vrednosti broja leukocita (Le) i serumskog fibrinogena
signifikantno snizile i normalizovale (Le-p<0,001; fibrinogen-p<0,001;).
Multivarijantnom linearnom regresionom analizom dokazana je statistički značajna
povezanost između vrednosti serumskog fibrinogena na početku lečenja PTB i
pozitivne anamneze kontakta sa obolelim od TB i stepena radiološke proširenosti
specifičnih plućnih promena na početku lečenja PTB. Vrednosti markera
akutno-faznog sistemskog inflamatornog odgovora imaju klinički značaj u proceni
eventuanog nepovoljnog toka bolesti kod ekstenzivnih diseminovanih oblika PTB,
kao i pojave komplikacija u smislu pridružene bakterijske superinfekcije.
Ključne reči: tuberkuloza, inflamacija, fibrinogen