ACTA FAC MED NAISS 2019;36(2):120-130

Originalni rad

UDC: 796:616-056.34-053.6

DOI: 10.5937/afmnai1902120P

Efekti specijalnog programa sportskih igara na fizičke sposobnosti adolescenata sa intelektualnim invaliditetom

Aleksandar Pejčić, Miodrag Kocić, Dragana Berić, Goran Kozomara, Marko Aleksandrović

Univerzitet u Nišu, Fakultet sporta i fizičkog vaspitanja, Niš, Srbija

sažetak


Cilj istraživanja bio je da se utvrde efekti specijalnog programa sportskih igara na poboljšanje fizičkih sposobnosti adolescenata sa intelektualnim invaliditetom (ID). Za potrebe dvostruke prospektivne studije regrutovano je 122 adolescenta uzrasta od 13 do 17 godina sa lakim ID podeljenih u dve grupe, eksperimentalnu (EG) i kontrolnu (KG). EG bila je podvrgnuta specijalnom programu sportskih igara (SSGP) koji je trajao 12 sedmica, sa učestalošću od četiri puta sedmično i dužinom trajanja sesije od 30 min. KG bila je podvrgnuta regularnom programu Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije (MP) koji je istog trajanja, sedmične učestalosti i dužine trajanja sesije, s tim da je jedna sesija sedmično bila čas izabranog sporta. Podaci za po 30 adolescenata u okviru EG i KG uzeti su za dalju analizu. Fizički fitnes ispitanika je testiran pomoću testova iz Eurofit baterije testova: skok udalj iz mesta (SUM), bacanje medicinke (BMED), trbušnjaci (TRB), trčanje na 25 metara (T25), pretklon sa dosezanjem u sedu (PSED), hodanje na širokoj klupi (HODK1) i hodanje na uskoj klupi (HODK2). SSGP imao je efekte na statistički značajna poboljšanja kod EG u eksplozivnoj snazi ruku, lokalnoj izdržljivosti mišića, brzini i fleksibilnosti kuka. Rezultati ANOVA i MANOVA ukazali su da posle primene SSGP postoji statistički značajna pozitivna razlika u korist EG u odnosu na KG. Može se zaključiti da je SSGP doprineo razvoju fizičke spremnosti u značajnijoj meri nego MP kod adolescenata sa ID.

Ključne reči:intelektualni invaliditet, fizičke sposobnosti, adolescenti