ACTA FAC MED NAISS 2022;39(4):451-458

Originalni rad

UDC: 616.37‑002.1-071:612.112
DOI: 10.5937/afmnai39-34988

Korelacija odnosa neutrofila i limfocita i kliničko-laboratorijskih podataka kod akutnog pankreatitisa

Tetiana Formanchuk¹, Hryhoriy Lapshyn², Mariya Pokidko¹, Andrii Formanchuk³, Igor Vovchuk¹

¹Departman za hirurgiju №2 sa kursem iz osnovne stomatologije,
Nacionalni Pirogov memorijalni medicinski univerzitet, Vinica, Ukrajina
²Departman za hirurgiju, Univerzitetsko-medicinski centar Libek, Libek, Nemačka
³Departman za hirurgiju №1 sa kursem iz urologije, Nacionalni Pirogov memorijalni medicinski univerzitet,
Vinica, Ukrajina

SAŽETAK

Uvod: Odnos neutrofila i limfocita (NLR – eng.) jedan je od laboratorijskih biomarkera koji se koriste u kliničkoj praksi za predviđanje težine akutnog pankreatitisa (AP) i mortaliteta izazvanog ovom bolešću. Međutim, trenutno nema mnogo informacija o promenama odnosa između neutrofila i limfocita u dinamici korelacije sa ostalim kliničkim i laboratorijskim podacima.
Ciljevi. Cilj rada je procena korelacije NLR vrednosti i ostalih demografskih, kliničkih i osnovnih laboratorijskih podataka kod bolesnika sa akutnim pankreatitisom.Metode. Analizirani su podaci 229 bolesnika sa AP. Svi bolesnici bili su podeljeni u dve grupe: grupu sa pozitivnim ishodom i grupu sa fatalnim ishodom. Vrednosti NLR beležene su prvog, trećeg i petog dana nakon prijema, u svakoj grupi. Procenjena je dinamika NLR indeksa po grupama i danima, kao i korelacija sa osamnaest osnovnih laboratorijskih parametara.
Rezultati. Nivo NLR stope bio je značajno povećan prvog, trećeg i petog dana u grupi bolesnika sa fatalnim ishodom, u poređenju sa grupom bolesnika, kod kojih je rezultat bio pozitivan (p < 0,05). Kod bolesnika sa AP sa pozitivnim ishodom lečenja zabeležen je postepeni porast stope u vrednostima prvog, trećeg i petog dana: - 21,8% (p < 0,05). Ukupna dinamika indikatora između prvog i petog dana iznosila je - 21,5%. Za razliku od grupe bolesnika sa fatalnim ishodom, uprkos infuzionoj terapiji, zabeležen je porast NLR stope između prvog i trećeg dana od + 15,7%. Ukupna dinamika između prvog i petog dana iznosila je - 34,0%. Utvrđen je značajan negativan odnos Spirmanovog koeficijenta korelacije ranga između vrednosti NLR prvog, trećeg i petog dana kod bolesnika sa fatalnim ishodom. Najveća verovatnoća ovog indikatora zabeležena je trećeg dana nakon prijema (p < 0,0001). Kod bolesnika sa pozitivnim ishodom zabeležena je korelacija NLR vrednosti prvog dana i  nezrelih neutrofila prvog dana, segmentnih formi prvog dana, kao i vrednosti amilaze u serumu prvog dana.  Veoma visoka korelacija zabeležena je za nivo limfocita prvog dana (rs = - 0,98, p < 0001). U grupi bolesnika sa fatalnim ishodom utvrđena je statistički značajna korelacija (p < 0,05) umerene jačine između vrednosti NLR i sledećih indikatora: vrednosti glukoze prvog dana, totalnog proteina petog dana i protrombinskog indeksa petog dana. Visoka korelacija zabeležena je sa nivoom segmentnih formi prvog dana (rs = 0,7), kao i visoka korelacija sa nivoom limfocita prvog dana (rs = - 0,99). Zaključak: Zabeležen je značajni porast NLR vrednosti prvog, trećeg i petog dana u grupi bolesnika sa AP sa fatalnim ishodom, u poređenju sa grupom bolesnika sa AP sa pozitivnim ishodom. Povećani nivoi NLR prvog i trećeg dana dovode se u vezu sa bolničkim mortalitetom kod bolesnika sa AP. Nije utvrđena korelacija NLR stope i kliničkih podataka u grupi sa fatalnim ishodom. Glavni indikatori među osnovnim laboratorijskim parametrima za određivanje prediktora letalnog ishoda kod AP u različitim periodima hospitalizacije bili su: nivo glukoze u krvi, limfociti, ukupni proteini, amilaza u serumu i protrombinski indeks.