ACTA FAC MED NAISS 2024;41(1):102-119

Originalni rad

UDC: 615.212:616.8‑009.7(497.11:48)“2015/2018“ DOI: 10.5937/afmnai41-45537

Uporedna farmakoepidemiološka analiza potrošnje analgetika
u Republici Srbiji i nordijskim zemljama
u periodu od 2015. do 2018. godine

Dane Krtinić^1,2, Boris Milijašević³, Aleksandra Dragić³, Dragana Milijašević^4,5, Aleksandra Lučić Prokin^4,6, Gorana Nedin Ranković¹, Irena Conić^2,7, Mirjana Todorović Mitić², Hristina Jovanović¹, Hristina Trajković¹, Vuk Pejčić⁸

¹Univerzitet u Nišu, Medicinski fakultet, Katedra za farmakologiju sa toksikologijom, Niš, Srbija
²Univerzitetski klinički centar Niš, Klinika za onkologiju, Niš, Srbija
³Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Katedra za farmakologiju, toksikologiju i kliničku farmakologiju, Novi Sad, Srbija
⁴Univerzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Novi Sad, Srbija
⁵Institut za javno zdravlje Vojvodine, Novi Sad, Srbija
⁶Univerzitetski klinički centar Vojvodine, Klinika za neurologiju, Novi Sad, Srbija
⁷Univerzitet u Nišu, Medicinski fakultet, Katedra za onkologiju, Niš, Srbija
⁸Univerzitetski klinički centar Niš, Klinika za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju, Niš, Srbija

SAŽETAK

 Uvod/Cilj. Analgetici su lekovi koji se koriste u farmakoterapiji bola i nalaze se među najčešće propisivanim lekovima u svim zemljama. Savremena farmakoterapija bola podrazumeva upotrebu analgetskih stepenica. Cilj ovog rada bio je da se analizira potrošnja lekova korišćenih u farmakoterapiji bola u Republici Srbiji (RS) u periodu od 2015. do 2018. godine i da se dobijeni rezultati uporede sa potrošnjom navedenih lekova u Kraljevini Norveškoj (KN) i Republici Finskoj (RF) u istom vremenskom intervalu.
Materijal i metode. Podaci o potrošnji lekova preuzeti su sa sajta Agencije za lekove i medicinska sredstva Srbije, sa zvaničnog sajta Norveškog instituta za javno zdravlje i sa zvaničnog sajta Agencije za lekove Finske. Potrošnja lekova praćena je primenom metodologije definisane dnevne doze (DDD).
Rezultati. Potrošnja paracetamola bila je od 13 do čak 20 puta manja u RS nego u KN i od 10 do 15 puta manja nego u RF. Prosečna potrošnja diklofenaka tokom četiri posmatrane godine bila je oko 30 DDD/1000 stanovnika/dan u RS, odnosno oko 7 DDD/1000 stanovnika/dan u KN i oko 4 DDD/1000 stanovnika/dan u RF.
Zaključak. U farmakoterapiji bola u RS u potrošnji nesteroidnih antiinflamatornih lekova dominira diklofenak; u KN i RF od neopioidnih analgetika najčešće se koriste ibuprofen i paracetamol.

 Ključne reči: farmakoterapija bola, analgetici, nesteroidni antiinflamatorni lekovi, potrošnja lekova