ACTA FAC MED NAISS 2024;41(3):418-428

Originalni rad

UDC: 616.89‑008.434.5:615.8
DOI: 10.5937/afmnai41-48950

Efekat tretmana korišćenjem analize semantičkih
karakteristika na poboljšanje narativnog diskursa kod
osoba sa fluentnom afazijom

Tanja Milovanović¹, Mile Vuković², Sindi Mitrović^1,3

¹Klinika za rehabilitaciju „Dr Miroslav Zotović”, Beograd, Srbija
²Univerzitet u Beogradu, Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju, Beograd, Srbija
³Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Beograd, Srbija   

 SAŽETAK

Uvod. Bolesnici sa fluentnim tipom afazije imaju semantički narušen diskurs, koji je često neinformativan za sagovornika, što ima posledice na njihov svakodnevni život. Jedna od metoda lečenja koja se koristi u kliničkoj praksi jeste analiza semantičkih karakteristika (ASK). Cilj ovog istraživanja bio je da se utvrdi uticaj ove metode lečenja na sadržaj diskursa kod bolesnika sa fluentnom afazijom.
Metode. Uzorak je činilo 30 ispitanika sa fluentnim afazijama: Vernikeova afazija (9 ispitanika), konduktivna afazija (6 ispitanika), transkortikalna senzorna afazija (8 ispitanika) i anomična afazija (7 ispitanika). Za procenu formiranja narativnog diskursa korišćen je suptest slika „Krađa kolača″ iz Bostonskog dijagnostičkog testa za afaziju. Sadržaj diskursa procenjivala su dva iskusna logopeda – afaziologa.
Rezultati. Nakon tretmana analizom semantičkih karakteristika uočen je porast broja sadržajnih reči kod svih bolesnika (H = 22,53, df = 3, p < 0,001; H = 23,42, df = 3, p < 0,001; H = 23,10, df = 3, p < 0,001). Bolesnici sa Vernikeovom i transkortikalnom senzornom afazijom imali su najviše oštećenja u sadržaju/informativnosti diskursa. Neinformativan diskurs primećen je kod pet (33,33%) bolesnika sa Vernikeovom i četiri (26,67%) ispitanika sa transkortikalnom senzornom afazijom. Pokazalo se da vrsta i težina afazije utiču na informativnost diskursa.
Zaključak. Metoda tretmana analize semantičkih karakteristika dovodi do značajnog poboljšanja narativnog diskursa kod bolesnika sa blažim oblicima afazije, kao što su anomična i konduktivna afazija.

 Ključne reči: fluentne afazije, metoda analize semantičkih karakteristika, narativni diskurs, moždani udar