ACTA FAC MED NAISS 2014;31(1):59-65

Originalan rad

UDC:631.4:633.88

DOI:10.2478/afmnai-2014-0006

 

BIODOSTUPNOST TEŠKIH METALA IZ ZEMLJIŠTA RAZLIČITIH LOKALITETA ZA MEDICINSKO BILJE

 

Biljana Kaličanin1, Dragan Velimirović1, Ivana Arsić1, Sofija Đorđević2

1Univerzitet u Nišu, Medicinski fakultet, Odsek za farmaciju, Srbija

2Institut za medicinsko istraživanje bilja «Dr Josif Pančić», Beograd, Srbija


SAŽETAK

Pored pozitivnog efekta koje mogu imati po ljudski organizam, pojedine lekovite biljke, kao i njihove mešavine, mogu predstavljati rizik po zdravlje usled prisustva toksičnih metala kao što su Pb i Cd. Do kontaminacije lekovitog bilja ovim metalima može doći usled primene različitih agrotehničkih mera tokom njihovog vegetacionog perioda, kao i procesom kruženja materije u prirodi. Cilj ovog rada bio je određivanje i praćenje sadržaja olova, kadmijuma i bakra u zemljištu koji su biodostupni biljci za apsorpciju, kao i ukupan sadržaj ovih metala u pojedinim lekovitim biljkama koje su gajene na dve različite lokacije. Prisustvo ovih metala u ispitivanim uzorcima određeno je primenom visoko osetljive mikro-analitičke tehnike, potenciometrijske striping analize (PSA). Srednja vrednost totalnog sadržaja olova u analiziranim uzorcima kamilice (Chamimillae flos), koprive (Urticae folium), nane (Menthae folium), belog sleza (Altheae radix) i bosiljka (Basilici herba), koji su gajeni u blizini industrijske zone, bila je oko 1,55µg/g, 1,82µg/g, 1,90µg/g, 1,99µg/g i 2,74µg/g, respektivno. Sa druge strane, totalan sadržaj Pb u uzorcima samoniklog bilja u ruralnom području, detektovan je samo na nekim lokacijma ovog područja. Na osnovu rezultata u ovoj studiji, može se zaključiti da medicinsko bilje sadrži određenu količinu olova, a sadržaj ovog elementa varira u zavisnosti od lokacije na kojoj se ispitivane biljne vrste uzgajaju, kao i od njihovog afiniteta prema datom elementu. U analiziranim uzorcima medicinskog bilja kadmijum i bakar nisu detektovani.

 

Ključne reči: zemljište, medicinsko bilje, toksični metali, biodostupnost, potenciometrijska striping analiza