|
|
|
|
|
|
|
Acta
Medica Medianae |
EKSPONIRANOST STANOVNIŠTVA NIKLU IZ VAZDUHA I BIOMONITORING
Dušica Stojanović, Dragana Nikić, Radunka Mitrović, Živka Kostić i Slobodan Stanković
Institut za zastitu zdravlja u Nišu
Cilj istraživanja je bio da se utvrdi u kojoj meri je nikl, kao kancerogena materija, prisutan u ambijentalnom vazduhu Niša i Niške Banje, odredi koliki je njegov unos kod profesionalno neizloženog stanovništva preko respiratomog sistema i proceni zdravstveni rizik kod pušača i nepušača. Istraživanje je obavljeno u Institutu za zaštitu zdravlja - Niš u periodu od 1995-2000. godine. Kao materijal je korišćeno 384 uzoraka aerosedimenta, 58 uzoraka duvana i duvanskih prerađevina, 227 uzoraka krvi profesionalno neizloženog stanovništva. Prisustvo nikla u aerosedimentu Niša (28,83 ± 74,59 mg/m2/dan) i Niške Banje (20,77 ±41,88 mg/m2/dan) je evidentno na svim mernim punktovima tokom čitavog ispitivanog perioda, što predstavlja zdravstveni rizik za stanovništvo koje živi na ovom području, obzirom da se radi o kancerogenoj materiji. U sezoni i van sezone loženja ne postoje statistički značajne razlike u pogledu sadržaja nikla u aerosedimentu. Prosečan dnevni unos nikla inhalacijom iznosi 0,01 µg/dan i niži je u odnosu na unos ovog metala kod opšte populacije u gradovima razvijenih industrijskih zemalja. Prisustvo nikla u duvanu (4,01 ± 1,02 mg/kg) i cigaretama (3,28 ± 0,71 mg/kg) je visoko, bez obzira na vrstu i poreklo duvana. Sadržaj nikla u krvi ljudi je 0,108 ± 0,141 µNi/l i ne zavisi značajno od pola i uzrasta. Ljudi koji žive u gradu i konzumiraju cigarete (ili su pasivni pušači) unose više nikla u svoj organizam nego ljudi sa sela i nepušači, ali ova razlika nije statistički značajna. Ključne reči: nikl, eksponiranost, vazduh, cigarete, biomonitoring, krv |