Promjene u plućnoj funkciji radnika u elektrolizi aluminijuma javljaju se kod jednog broja eksponovanih osoba nekoliko sati po početku rada (rana reakcija) ili nekoliko sati nakon završetka rada (pozna reakcija) bilo zato što su koncentracije agenasa visoke ili zato što je reakcija radnika na njih pojačana. Brojnim istraživanjima, posebno uvođenjem bronhoprovokativnih testova, podržano je tumačenje o bronhijalnoj hiperreaktivnosti kao uzročniku napada. Rezultati više studija ukazali su na udruženo dejstvo ekspozicije na radnom mjestu, pušenja, nespecifičnih zagađivača i pojave bronhijalne astme. Cilj provedenog istraživanja bio je da se kod radnika zaposlenih u elektrolizi aluminijuma utvrdi odnos navike pušenja prema intenzitetu bronhijalne hiperreaktivnosti. U studiji je posmatrano 133 radnika elektrolize aluminijuma (prosječne starosti 39,73 godine, prosječne dužine ekspozicije 17,17 godina) i 35 osoba kontrolne grupe, nezaposlenih i neeksponovanih ovim profesionalnim noksama. Navika pušenja u grupi ispitanika bila je visoko zastupljena (62, 4%), a slično je bilo i u kontrolnoj grupi (62, 8%). U grupi ispitanika bilo je 36,8% hiperreaktora, a u kontrolnoj 34,3% (bez signifikantne razlike). Analizirajući spirometrijske parametre elektrolizera u odnosu na naviku pušenja, našli smo signifikantnu razliku jedino u parametrima koji govore o stanju u malim disajnim putevima (MEF25, MEF50, MEF25/75). Međutim, hiperreaktori, koji su pri tom bili i pušači imali su izrazitiji bronhospazam (FVC-29,2%; FEV1-34,2%) od hiperreaktora nepušača (FVC-18,1%, FEV1-20,5). I hiperreaktori bivši pušači reagovali su burnije na metaholinski test (FVC-29,2%, FEV1-31,7) od nepušača iz iste grupe. To nas navodi na zaključak da navika pušenja može potencirati postojeću bronhijalnu hiperreaktivnost čak i kad su u pitanju bivši pušači. Acta Medica Medianae 2005; 44(1):39-45.

    Ključne reči: navika pušenja, bronhijalna hiperreaktivnost, radnici u elektrolizi aluminijuma