Acta Medica Medianae
Vol. 48, No 2, April, 2009
UDK 61
YU ISSN 0365-4478
 

Kontakt:

Marina Rašić Popović

Interno odeljenje ZC Vranje

J.J. Lunge 1, 17000 Vranje, Srbija

Tel.: 0642936376

E-mail: dmmaca@yahoo.com

Originalan rad
UDK:616.12-008.331.1:616.71-007.233:618.173

HIPERTENZIJA I OSTEOPOROZA KOD ŽENA U POSTMENOPAUZI

Marina Rašić Popović i Ivan Tasić

Interno odeljenje Zdravstvenog centra u Vranju

Institut za lečenje i rehabilitaciju“Niška Banja“-Niš

Hipertenzija (HTA) je često hronično kardiovaskularno oboljenje sa prevalencom 20-40%. Prevalenca kod žena je niža nego kod muškaraca. Osteoporoza se karakteriše smanje-nom koštanom masom i oštećenjem mikroarhitekture koštanog tkiva. Koštanu snagu determinišu dve osnovne karakteristike: mineralna gustina kostiju (BMD) i kvalitet kosti.

Cilj ove studije bio je ispitivanje postojanja veze između hipertenzije i osteoporoze kod žena u postmenopauzi.

Metod rada: Denzitometrijski je analizirano 300 žena u postmenopauzi, koje nisu preživele veliki kardiovaskularni događaj i nemaju klinički manifestnu aterosklerozu. Pored anamnestičkih podataka analizirani su: telesna masa, telesna visina, obim struka; krvni pritisak, holesterol, trigliceridi, HDL, LDL, glikemija, Ca i P u serumu i Ca u urinu; izračunavan je desetogodišnji rizik od fatalnog kardiovaskularnog događaja po SCORE sistemu; osteodenzitometrija na aparatu Hologic Discovery QDR-C, a rezultati su prikazivani kao T scor na lumbalnom delu kičmenog stuba i levom kuku. Ispitanice su podeljene na osnovu izmerene koštane gustine u tri grupe: grupa sa osteoporozom (100 bolesnica), grupa sa osteopenijom (100 bolesnica), kontrolna grupa sa normalnom koštanom gustinom (100 bolesnica).

Starost ispitanica u postmenopauzalnom periodu u kontrolnoj grupi iznosila je 54.10±3.90 godina, u grupi ispitanica sa osteopenijom 56.63±4.76 a kod žena u postmenopauzi sa osteoporozom 60.14±3.55 godina. Analiza varijanse i post hoc Dunnett-ov test pokazuju da su razlike u starosti između svih ispitivanih grupa statistički značajne (p<0.001). U kontrolnoj grupi je HTA bila ispoljena kod 27 (27.0%) ispitanica, u grupi sa osteopenijom kod 61 (61.0%), a u grupi sa osteoporozom kod 98 (98.0%) ispitanica. Razlike u zastupljenosti HTA između svih ispitivanih grupa statistički su značajne (p<0.001). Prosečna visina sistolnog krvnog pritiska (SKP) je u kontrolnoj grupi iznosila 121.30±9.81 mmHg, u grupi sa osteopenijom 136.40±13.37 mmHg, a kod žena sa osteoporozom 151.20±8.68 mmHg i između svih ovih grupa razlike su značajne (p<0.001). Visina izmerenog dijastolnog krvnog pritiska (DKP) kod ispitanica sa normalnom koštanom gustinom u proseku je iznosila 76.00±5.50 mmHg, u grupi sa osteopenijom 80.90±8.05 mmHg, a kod žena sa osteoporozom 89.00±6.74mmHg i razlike između svih ovih vrednosti su značajne (p<0.001).

Univarijantna linearna regresiona analiza je pokazala da su svaka godina starosti, trajanja menopauze, HTA značajno uticale na pad koštane gustine kod ispitanica i to: starosti za 0.012 g/cm² (0.009-0.015 g/cm²), menopauze takođe za 0.012 g/cm² (0.010-0.014 g/cm²), HTA za 0.014 g/cm² (0.012-0.017 g/cm²). Povećanje vrednosti SKP, DKP, za jednu mernu jedinicu uzrokovali su značajan pad koštane gustine: SKP za 0.005 g/cm² (0.005- 0.006 g/cm²), DKP za 0.008 g/cm² (0.007-0.010 g/cm²). Ispitanice sa HTA imale su umanjenu koštanu gustinu za 0.138 g/cm² (0.111 do 0.164 g/cm²).

Osteoporoza i hipertenzija su masovne nezarazne bolesti i incidenca im se povećava sa starenjem populacije. Rana menopauza i deficit estrogena, životno doba, pušenje i fizička neaktivnost predstavljaju značajne faktore za obe bolesti, što nameće pitanje preventivne strategije za pravovremeno otkrivanje i lečenje ovih bolesti. Acta Medica Medianae 2009;48(2):8-13.