Acta Medica Medianae
Vol. 50, No 3, Septembar, 2011
UDK 61
ISSN 0365-4478(Printed version)
ISSN 1821-2794(Online)
 

Correspondence to:

Tomić Katarina

Omladinska 66

37000 Kruševac, Serbia

E-mail:katarinat@vaspks.edu.rs

Pregledni rad                                                                          

UDC: 616.895-008.458-07-08

doi:10.5633/amm.2011.0315s

DIJAGNOZA I TRETMAN DEPRESIJE KOD OSOBA SA INTELEKTUALNOM OMETENOŠĆU

Katarina Tomić¹, Goran Mihajlović², Natalija Jovanović Mihajlović³, Slavica Đukić Dejanović², Katarina Mihajlović⁴ i Goran Petrović²

Visoka škola strukovnih studija za vaspitače Kruševac, Srbija¹

Psihijatrijska klinika Kliničkog centra Kragujevac, Srbija²

Odsek za neurologiju Kliničkog centra Kragujevac, Srbija³

Univerzitet u Kragujevcu, Medicinski fakultet, Kragujevac, Srbija⁴ 

Rad sa teorijskog aspekta razmatra problem dijagnostikovanja i terapije depresivnih poremećaja kod osoba sa zaostajanjem u intelektualnom razvoju oslanjajući se, pre svega, na rezultate dosadašnjih istraživanja, u kojima se naglašavaju etiološke, simptomske (patoplastične), dijagnostičke i terapijske specifičnosti kada su u pitanju depresija i njeni korelati kod ove populacije. Tek 70-tih godina prošlog veka postaje jasno da neki kognitivni i bihejvioralni simptomi nisu, kao što se do tada mislilo, deo i posledica sindroma intelektualne ometenosti, već znak postojećeg mentalnog poremećaja, što se označava terminom „dvojna dijagnoza“. Posmatranje sindromskih skupina genetskih poremećaja koji kao posledicu imaju ometenost u intelektualnom razvoju dovelo je do svojevrsnog sužavanja kruga genetskih sindroma koji nose povećan rizik oboljevanja od depresije i njenih korelata, kao što su npr. Daunov sindrom, Fragilno X sindrom i Prader-Vili sindrom. Potencijalan dijagnostički problem kod osoba sa intelektualnom ometenošću, a kada je u pitanju depresija, mogu predstavljati tendencije ’’dijagnostičke zamagljenosti’’ simptoma  depresije, koji često ostaju prikriveni abnormalnim ponašanjem i poremećajima prilagođavanja, posebno kod osoba sa težim oblicima intelektualne ometenosti. Kao mogući način prevazilaženja tih problema neki autori su predložili koncept ’’bihejvioralnih ekvivalenata depresije’’ ili u ponašanju evidentnih poremećaja koji se mogu dovesti u vezu sa depresijom, kao što su: socijalno povlačenje, agresivnost, hostilnost, iritabilnost i psihomotorna agitacija. Intenziviranje ovih obrazaca u ponašanju može biti znak razvijanja depresije, pa u tom smislu ovo gledište predstavlja korisnu polaznu tačku. Kada su u pitanju terapijski pristupi, postoji opšta tendencija potenciranja psihofarmakoterapije depresije, iako ima sve više istraživanja koja dokazuju povoljne efekte kognitivno-bihejvioralne i pshoanalitičke psihoterapije.  Acta Medica Medianae 2011;50(3):81-89.

Ključne reči: intelektualna ometenost, depresija, dijagnostikovanje depresije, terapija depresije